W kolebce polskiego parlamentaryzmu

Czwartek, 2 października 2014 · dodano: 17.10.2014 | Komentarze 0

Będąc pod wrażeniem swoich ostatnich ostatnich wycieczek, poczułem się mocny jak polscy siatkarze w 1974 roku. Oraz oczywiście w roku bieżącym. Stwierdziłem, że nadszedł najwyższy czas ruszyć się gdzieś dalej i obejrzeć rzeczy jeszcze ciekawsze niż do tej pory. Mój wybór padł na miasto wielce zasłużone dla polskiej historii i będące niegdyś świadkiem wielu doniosłych wydarzeń. Mowa o Piotrkowie Trybunalskim. Pierwsza wzmianka o Piotrkowie pojawia się w 1217 roku w dokumencie Leszka Białego dla opactwa cystersów w Sulejowie. Już w XIII i XIV w. odbywały się tutaj zjazdy dzielnicowe rycerstwa i zjazdy duchowieństwa kujawskiego, a także sądy książęce. W lutym 1347 r. Kazimierz Wielki zwołał do Piotrkowa zgromadzenie, na którym opracowano statut piotrkowski, będący zbiorem praw obowiązujących w Wielkopolsce. Wraz z zatwierdzonym w tym samym roku w Wiślicy statutem małopolskim były to jedne z pierwszych w Polsce regulacji prawotwórczych. W Piotrkowie w latach 1469 i 1470 składali pierwsze hołdy władcom Rzeczypospolitej wielcy mistrzowie Zakonu Krzyżackiego. Za datę pierwszego sejmu walnego obradującego w Piotrkowie uznaje się rok 1468 lub 1493. Na sejmie w 1468 r. po raz pierwszy zasiedli posłowie wybrani na sejmikach ziemskich. Sejm w 1493 r. był natomiast pierwszym, na którym nastąpił podział na izbę poselską oraz senat i tę datę uważa się powszechnie za początek polskiego parlamentaryzmu. Po Unii Lubelskiej w 1569 r. obrady sejmu zostały przeniesione z Piotrkowa do Warszawy. W 1578 r. król Stefan Batory ustanowił Trybunał Koronny, pełniący funkcję sądu najwyższego w ówczesnej Rzeczpospolitej, od którego pochodzi drugi człon nazwy miasta. Była to pierwsza tego typu instytucja w Europie. Trybunał Koronny obradował w piotrkowskim ratuszu w okresie od października do marca, a w pozostałych miesiącach orzekał w Lublinie. Ostatnie obrady piotrkowskiego trybunału odbyły w roku 1792.


Trasa Czynu Żołnierskiego czyli dawna "gierkówka" © Ziutoslaw


Pomnik poświęcony ofiarom hitlerowców rozstrzelanych w Lesie Wolborskim © Ziutoslaw


Pomnik upamiętniający Żydów zamordowanych przez hitlerowców w Lesie Wolborskim © Ziutoslaw


Mała (1795 r.) i Wielka (1791-1793 r.) Synagoga w Piotrkowie Trybunalskim © Ziutoslaw


Zamek Królewski w Piotrkowie Trybunalskim wybudowany w latach 1511-1519 © Ziutoslaw


Fragmenty murów miejskich (XV w.) i Klasztor Dominikanek (XVII w.) © Ziutoslaw


Wieża ciśnień w Piotrkowie Trybunalskim (1925-1927 r) © Ziutoslaw


Pompa odśrodkowa szwajcarskiej firmy braci Sulzer (rok produkcji 1928 r.) © Ziutoslaw


Cerkiew Wszystkich Świętych w Piotrkowie Trybunalskim (1844-1848 r.) © Ziutoslaw


Bydynek sądu (1905-1909 r.) © Ziutoslaw


Ulica Rwańska i kościół ewangelicko-augsburski (1689-1718 r.) © Ziutoslaw


Rynek Trybunalski © Ziutoslaw


Pręgierz z 1578 r. na Rynku Trybunalskim © Ziutoslaw

W czerwcu 2005 r. nieuważny kierowca podczas cofania samochodem uszkodził pręgierz. Przez pół roku na piotrkowskim rynku stał pusty cokół, po czym zrekonstruowany pręgierz został ustawiony na nowo, jednak w nieco zmienionej formie - bez stalowych dybów do przykuwania rąk. W tym miejscu chciałbym zaapelować do wszystkich kierowców o zachowanie szczególnej ostrożności podczas wykonywania manewrów w otoczeniu obiektów zabytkowych. Co ciekawe, zarówno stary jak i nowy pręgierz wykonał ten sam zakład kamieniarski z Opoczna.


Kościół jezuitów pw. św. Franciszka Ksawerego (XVIII w.) © Ziutoslaw


Matka Boża Trybunalska © Ziutoslaw


Kościół parafialny św. Jakuba (XIV/XV w.) © Ziutoslaw


Barokowy zespół kolegium jezuickiego (1754-1803 r.)., obecnie siedziba LO im. Bolesława Chrobrego © Ziutoslaw


Fragment murów miejskich © Ziutoslaw


Pałac Rudowskich z 1899 r © Ziutoslaw


Hala targowa (1925-1927 r.) © Ziutoslaw


Pomnik ku czci bohaterów walk za Polskę i Lud © Ziutoslaw


Pomnik Czynu zbrojnego GL i AL w Polichnie © Ziutoslaw